Exhibition Houselife, CNAP, Centre National des Arts Plastique, Paris

BEHOUDEN HUIS

Midden in de kerk van Urmond staat een woning. Het vormt de spil van de tentoonstelling Behouden Huis, een overzicht van het werk van ontwerpersduo Hil Driessen en Toon van Deijne. Het huis op schaal 1:3.6, ontwikkelden zij voor de expositiereTHINK! (2011, Audax Textielmuseum, Tilburg).De vele kamers in het huis zijn niet ingericht, maar gevuld met objecten: porseleinen kommen, een krukje. De maat van de objecten raakt versluierd door de plaatsing in het op schaal uitgevoerde huis. De vervreemding wordt nog groter door de maquettes van andere ruimtes die in de kamers van het huis staan. Zo is er een minutieuze weergave van een negentiende-eeuws, met panelen betimmerd interieur. Deze ruimte bevindt zich in werkelijkheid in de faculteit der letteren van de Universiteit Utrecht, Drift 23. Het is één van de vele projecten van Driessen + van Deijne. In de expositieruimte rondom het huis op schaal, zijn op ware grootte uitgevoerde interieuronderdelen, meubels en materiaalmonsters van de projecten geplaatst. Zo staat er bijvoorbeeld een immens model van decors uit de verfilming van Harry Mulisch’ roman de Ontdekking van de hemel. Van de duizelingwekkende ruimte met vele trappen, bogen en loopbruggen die gebaseerd is op de Carceri– etsen van 18 de eeuwse tekenaar Piranesi, is het lastig te bepalen of de ruimte nu besloten is of dat we ons in een open structuur bevinden.

De wisselwerking tussen “binnen” en “buiten” is een veelvuldig terugkerend thema: Driessen + van Deijne bedachten voor Drift een zinsbegoochelende wandbespanning: de bespanningsstof lijkt bijeengenomen en zó gestikt dat het beeld van een boom ontstaat. Een onzichtbare tak die haar schaduw over de gefabriceerde boom heen werpt, maakt de verbinding naar buiten volledig. In de zaal Dudok in Hilversum, definieert een gordijn met een afbeelding van een groen golvende horizon de ruimte, terwijl het door de landschappelijke werking die zelfde ruimte openbreekt.

Dergelijke projecten sluiten aan bij de lange traditie van representaties van natuur in het interieur en het gebruik van textiel daarbij. De producten van Driessen + van Deijne zijn eigentijds door het gebruik van moderne technieken en materialen: fotografie, digitale inkjetprints, technisch hoogwaardige textiel, kunststoffen. Het werk is echter altijd geschraagd door kennis van historie en traditie. Kleuren, vormen en zachte glans van 17^deeeuws goudleerbehang waren de uitgangspunten bij de realisatie van een hele reeks producten: van gedrukte en geweven stoffen tot en met een kabinet. De geluidwerende textielpanelen voor de rechtbank De Brug sluiten aan bij de traditie van gobelins en wandkleden in rechtbanken.

Manipulatie met schaal en illusionistische effecten zijn vaste elementen in het werk van Driessen + van Deijne: De haarscherpe weergave van gefotografeerde texturen wekt de illusie van materie en reliëf. De suggestie van schaduw en reflectie schept de illusie van een verborgen lichtbron. De illusie van beweging ontstaat door bewuste onscherpte in de foto’s van bewerkt textiel die op stoffen panelen gedrukt zijn.

Een aangename duizeligheid treedt vrijwel telkens op bij het ervaren van de projecten van deze ontwerpers. Dat onderga je bij de schimmerende reflecties, gezeefdrukt op de glazen balkons van het appartementencomplex Ijburg block 52a/b in Amsterdam. En bij een bezoek aan de entree van chemische bedrijventerrein Chemelot, dat ca. 2 km. van Urmond ligt. Een 70 meter lange wand van geperforeerd, bruingeroest cortenstaal, lijkt dwars door het entreegebouw van Broekbakema architecten heen te lopen. Binnen, buiten, textuur, materiaalexperimenten, gevoeligheid voor schaal en zinsbegoocheling komen hier op monumentale wijze samen.

Tekst: Miegiel Loeffen

Sponsoring: DESSO en Theo Thoonen Timmerwerken

Foto’s Behouden Huis: driessen + vandeijne